Ticari hayatta faaliyet göstermek isteyen kişilerin bir tüzel kişi aracılığıyla bunu yapmaları gerekir. Ticaret yapmak, diğer bir deyişle mal ve hizmet sağlamak isteyen kişiler Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) kapsamında bir şirket kurarak bunu gerçekleştirebilirler. Kanuna göre kurulabilecek birden fazla şirket çeşidi vardır. Kolektif şirket bunlardan bir tanesidir. Peki kolektif şirket ne demek? Gelin, merak ettiğiniz tüm detaylara bir göz atın.
Koleftik Şirket Nedir?
TTK uyarınca şirketler şahıs şirketleri ve sermaye şirketleri olmak üzere 2 ana gruba ayrılır. Limited ve anonim şirketler sermaye şirketlerini oluştururken, adi, kolektif ve komandit şirketler de şahıs şirketleridir. Görüldüğü üzere kolektif şirket şahıs şirketleri arasında yer alır.
Şahıs şirketi olması özelliği nedeniyle kolektif şirketlerin bir şirket kurucusu vardır ve işletme bu kişi tarafından yönetilir. Kuruluş prosedürlerinin kolay olması kolektif şirketlerin avantajıdır. Öte yandan şirket ile sahibi arasında yasal bir ayrım olmaması kolektif şirketi dezavantajlı hale getirir. Şirket ortakları şirkete ait tüm borçlardan kendi malvarlıklarıyla da sorumludur.
Kolektif Şirket Kaç Kişiyle Kurulur?
Kolektif şirket kurmak için en az 2 ortağın bulunması gerekir. 2 veya daha fazla gerçek kişi bir araya gelerek bir ticari faaliyeti gerçekleştirmek amacıyla kolektif şirket kurabilirler. Ortak sayısı bakımından herhangi bir üst sınırlama bulunmamakla birlikte uygulamada genellikle en fazla 4-5 kişiyle kurulan kolektif şirketler görülür.
Kolektif Şirket Özellikleri
Kolektif şirketlerin genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
- Kendi tüzel kişiliği olan kolektif şirketler şahıs şirketidir.
- Şirketin öz sermayesini ortaklar karşılar. Minimum bir sermaye tutarı yoktur. Ortaklar diledikleri miktarda sermaye koyarak kolektif şirket kurabilirler.
- Şirketin hem borçlarından hem de alacaklarından ortaklar tüm malvarlıklarıyla sorumludur. Şirket tüzel kişiliği ile ortaklar arasında yasal bir ayrım yoktur. Bu özelliği nedeniyle kolektif şirketler genellikle aile şirketleri olarak karşımıza çıkar.
- Şirket ortaklarının sorumlulukları ortaya koydukları sermaye ile doğru orantılı olarak belirlenir. Borçlar nedeniyle doğan sorumluluk ortakların pay oranları dikkate alınarak belirlenir. Diğer bir deyişle daha fazla sermaye koyan ortağın sorumluluğu daha fazla olur.
- Şirket kuruluşu için yazılı bir kuruluş sözleşmesi hazırlanması gerekir. Ortakların ismi, taahhüt ettikleri sermaye ve şirketin faaliyet alanları gibi bilgileri içeren şirket kuruluş sözleşmesi noter tarafından onaylanmalıdır.
- Kural olarak tüm ortaklar şirket yönetiminde eşit söz hakkına sahiptir. Öte yandan şirket sözleşmesi ile yönetim konusunda farklı bir düzenleme getirilmesi mümkündür.
- Tüm ortaklar şirkete ait belgeleri, bilançoları ve diğer evrakları inceleyerek denetim yapma hakkına sahiptir.
Kolektif Şirket Özellikleri
Kolektif şirket kuruluşunda ortaklar belirli bir sermaye taahhüdünde bulunur. Sermaye taahhütleri nakit olarak tamamen ödendiği zaman şirketin kuruluş bilançosu buna göre hazırlanır.
Örneğin A ve B şahısları bir araya gelerek bir AB kolektif şirketini kurmaya karar vermiş olsun. Her 2 ortak da eşit şekilde 20.000- TL sermaye taahhüdünde bulunmuş. Ortakların sermaye taahhütlerinin kaydı için “501 Ödenmemiş Sermaye Hesabı” ile “500 Sermaye Hesabı” kullanılır:
| 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS. 501.01 Ortak M.S Taahhüt Hs. 20.000 501.02 Ortak M.Ö Taahhüt Hs. 20.000 500 SERMAYE HS. 500.01 Ortak M.S Ser.Hs. 20.000.¬ 500.02 Ortak M.Ö Ser.Hs.20.000.¬ | 40.000 | 40.000 |
| 100 KASA HS 100.01 ₺ Kasa HS. 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS 501.01 M.S Taahhüt HS. 20.000 501.02M.Ö Taahhüt HS. 20.000 | 40.000 | 40.000 |
Bu kayıtlar sonrasında ortaklar sermaye taahhütlerini yerine getirir ve muhasebe kayıtları yapılır.
Orka Bilgisayar olarak ticaret ve muhasebe alanında sektöre özel çözümler sunuyoruz. Siz de ticaret hayatına atılmak ve kolektif şirketinizin e-fatura, e-defter, muhasebe programı ve insan kaynakları gibi ihtiyaçları için sunduğumuz çözümlerden yararlanmak isterseniz hemen bizimle iletişime geçin!
