Gerçek ve tüzel kişilere ait kurum ya da kuruluşların hesap bilgilerini düzenleyen, kaydını tutan, bildiren kişilere mali müşavir denir. Siz de bu mesleğe yükselmek istiyorsanız sürece ait detayları ve şartları öğrenmek için okumaya devam edebilirsiniz.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) Nedir?
Kısaca “SMMM” olarak anılan serbest muhasebeci mali müşavir, serbest muhasebecilerin tüm faaliyetlerine ek olarak farklı konularda yetkilidir. İşletmelere ait muhasebe sistemlerinin kurulması ve geliştirilmesi bu konular arasında en yaygın tercih edilen hizmetlerdendir. Serbest mali müşavir şirketlere mali ya da finansla ilgili mevzuat ile yönetmeliklerde danışmanlık da verebilir. Mali tabloların düzenlenmesi, raporların hazırlanması, beyannamelerin hazırlanması, belgelerin maliye kurumlarına gönderilmesi görevleri arasındadır. Serbest mali müşavirler gerektiğinde bilirkişilik yapabilecek yetkiye sahiptir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Özel Şartları
Serbest muhasebeci mali müşavir olmak isteyen kişilerin hukuk, işletme, muhasebe, bankacılık, iktisat, maliye, siyasal bilimler, kamu yönetimi bölümlerinden birinden mezun olması gerekir. Üniversitelerin ilgili bölümlerinde 4 yıllık eğitimini tamamlayan kişilerin 2 yıl boyunca muhasebe stajını yapması ve meslek sınavından yeterli not alması gerekir. Meslek sınavı tamamlandıktan sonra serbest muhasebeci mali müşavir ruhsatı alınarak çalışmaya başlanabilir.
Serbest mali müşavir olma şartları detaylı olarak şu şekilde sıralanabilir:
- İlgili bölümlerde eğitim verilen fakülte ve yüksekokullardan mezun olmalıdır.
- Yabancı üniversitelerde eğitim alanların YÖK tarafından tasdik edilen kurumlarda en az lisans, diğer kurumlarda en az lisansüstü diplomaya sahip olması gerekir.
- Kişilerin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir yanında 2 sene çalışması beklenir.
- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınavından adayın geçer notu alması gerekir. Staj notu 100 üzerinden en az 60 puan olmayanlar sınava giremez.
- Türkiye kamu bankalarının müfettişleri ve vergi inceleme yetkisi alanlar, kamu kuruluşlarında ilgili şartlara uygun olarak 8 yıl öğretim üyesi/görevlisi olarak çalışanların sınav zorunluluğu yoktur.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Nasıl Olunur?
Serbest muhasebeci mali müşavir olmak için öncelikle şu genel şartlar karşılanmalıdır:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- Medeni ile kamu hak kullanım engeli bulunmamak
- Yüz kızartıcı suçlar, kaçakçılık suçları, devlet sırlarını ifşa vb. suçlardan hüküm giymemek (taksirli suçlar hariç)
- Ceza ve disiplin soruşturması nedeniyle memuriyet yaparken çıkarılmış olmamak
- Meslek şeref ve haysiyetine leke süren durumların içerisinde bulunmamak
Yukarıdaki genel şartları ve SMMM özel şartlarını karşılayan kişiler sınav başvurusu yapabilir. Stajı biten adaylar, stajın bittiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde SMMM Yeterlilik Sınavı başvuru dosyasını açtırmak zorundadır. Dosyanın açılış tarihinden sonra 3 yıl içinde 8 dersten başarılı olan kişiler çalışma ruhsatı alabilir. Ankara, İstanbul, İzmir’de yazılı olarak 8 konudan yapılan sınavlardan başarılı olmak için tüm notların ortalamasının en az 60 puan olması gerekir. Tek konudan başarılı sayılması adayın o sınavdan en az 50 puan almasına bağlıdır.
Yeminli Mali Müşavir (YMM) Nedir?
Kısaltılmış hali “YMM” olan yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavirin yetkilerine ek olarak tasdik yapabilir. Danışmanlık ile denetim yapan SMMM, yeminli mali müşavir olma sürecini tamamlayarak göreve başlayabilir. Çalışma ruhsatını aldıktan sonra vergi beyanname ekleri, mali tablolar için tasdik yapma yetkisi kazanır. En az 10 yıl boyunca SMMM olarak çalışan ve meslek sınavını başaran kişiler YMM olduğunda artık muhasebe işlemi yapamaz fakat farklı görevler üstlenir.
Yeminli Mali Müşavir Özel Şartları
Yeminli mali müşavir olarak çalışmak isteyen kişilerin genel ve özel şartları karşılaması gerekir. Genel şartlar SMMM ile aynı olsa da özel şartlar farklılık gösterir. YMM olarak göreve başlamak isteyenler için aranan en temel şart muhasebe stajını tamamlamak, SMMM sınavını geçmek ve 10 yıl boyunca bu görevde çalışmaktır. Yeminli Mali Müşavirlik Sınavını başarıyla tamamlayan kişiler çalışma ruhsatı alabilir.
Bu şartlar arasında sınavdan muafiyet hakkı veren durumlar belirtilmelidir. Vergi inceleme yetkisi alan kişiler ve bazı bölümlerde profesör olanlar sınavdan muaftır. Vergi inceleme yetkisi olanlar kamu kurumlarında göreve başladıkları tarihten itibaren görev süreleri SMMMM olarak çalışmış kabul edilir. Hukuk, iktisat, bankacılık, kamu yönetimi, maliye, işletme, muhasebe, siyasal bilimler bölümlerinde öğretim üyesi/görevlisi olarak çalışılan süre de SMMM çalışma süresi sayılır. Sayılı bölümlerde profesör olanlar ile vergi inceleme yetkisi olanlar (mesleki yeterlilik sınavını geçenler) YMM sınavına girmek zorunda değildir.
Yeminli Mali Müşavir Nasıl Olunur?
Yeminli mali müşavir adından da anlaşılacağı üzere yemin ederek göreve başlar ve bu yemine sadık kalarak görevini sürdürür. YMM sınavında başarılı olan kişiler ruhsat sahibi olduğunda çalışmak için TÜRMOB ve meslek odasına kayıt olmak zorundadır. Ardından bu kişilerin asliye ticaret mahkemesine giderek kendi mesleklerine özel belirlenen yemini etmeleri gerekir. Bu yemini ettikten sonra kişilerin artık defter tutma, muhasebe bürosu açıp işlem yapma yetkisi olmaz.
Yeminli mali müşavir olmak isteyenlerin süreci şu şekilde işler:
- Sınava girmesi gereken adayların 10 dersten en az 65 ortalama ile başarılı olması gerekir. Adaylar başarılı olmak için her dersten en az 50 puan almalıdır.
- Sınavdan başarılı olan kişiler ikametinin bulunduğu yerdeki meslek odasına veya bağlı bulunan odaya başvuru yaparak form ve dilekçe imzalar.
- Başvuruda; nüfus cüzdanı, ikametgah, staj bitirme ve başarı belgesi, son üç yılın onaylı bilançoları, diploma, fotoğraf, 10 yıllık deneyimi gösteren belge odaya teslim edilir.
- Ruhsat alan kişiler oda kaydını tamamladıktan sonra mesleki faaliyete başlayabilir.
Orka Muhasebe Programı
Muhasebe işlemlerini daha kısa sürede ve düşük hata oranlarıyla gerçekleştirmek için ORKA çözümlerini deneyebilirsiniz. Serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir olarak çalışıyorsanız dijital çözümlerle iş süreçlerini daha verimli hale getirebilirsiniz.
