Alım satım işlemlerinin yapıldığı her ticari durumda işletmelerin fatura düzenleme ve kesme işlemi yapması zorunludur. Fatura kesim işleminin haricinde kesilen faturaları takip etmek ve arşivlemek gibi süreçler de son derece önemlidir.
Fatura Çeşitleri Nelerdir?
Fatura, temelde alışveriş ile ilgili belgeler şeklinde tanımlanır. Bu nedenle günümüzde farklı fatura türleri görmek mümkündür. Ancak farklı çeşitlerde olsa da her satış durumunda fatura kesilmesi yasal bir yükümlülüktür. Alım satım işlemleri sırasında hangi faturanın kesilmesi gerektiğini bilmek gerekir.
Satış Faturası
Satış faturası, standart alışverişlerin ardından satıcının müşteriye kestiği fatura örneği olarak bilinir. Sunulan hizmeti ya da satılan ürünü belgeleyip yasal hale getiren satış faturasında ürün veya hizmete dair tüm detaylar yer almalıdır. Satış faturasında da iki farklı fatura türü söz konusudur. Bunlar, peşin ve vadeli fatura şeklindedir. Peşin ödeme yapılan satış faturasında ilgili evrakın alt kısmı imzalanıp ardından da kaşelenir. Bu fatura “Kapalı fatura” şeklinde tanımlanır. Vadeli satış faturalarında ise imza ve kaşe üst kısımda yer alır.
İrsaliyeli Fatura
İrsaliyeli fatura,hem fatura hem de sevk irsaliyesi olarak kullanılır. Sevk irsaliyesi satıcı tarafından alıcıya gönderilen ürünler için hazırlanır. Taşıma sürecinde mutlaka taşıtta bulunması gerekir. İrsaliye üzerinde hem alıcı hem satıcı hem de ürün hakkındaki tüm bilgiler yer alır. Faturada bulunması gereken bilgilerin tamamı irsaliyede de yer aldığı için için bu iki belgeye irsaliyeli fatura tanımı yapılabilir
Proforma Fatura
Proforma fatura temelde göstermelik fatura şeklinde de ifade edilebilir. Bu fatura türleri satış için değil potansiyel satış teklifi için düzenlenir. Satıcı, ürününü ya da hizmetini hangi miktarda ve ne kadar ücret kapsamında satabileceğini göstermek için satış işlemi olmuş gibi bir fatura düzenler. Ardından da potansiyel alıcıya gönderir. Ancak bu fatura türünün Ticaret ve Vergi Hukuku’nda yeri yoktur. Dolayısıyla mali değeri de bulunmaz. Bu faturanın karşılığında hizmet ya da mal verilmez. Ayrıca ödeme de alınmaz. Bu nedenle alışveriş gerçekleşmez.
İade Faturası
İade faturası, ürünlerin iade işlemleri sırasında kullanılan bir türdür. Alıcılar, satın aldığı bir ürünü belirlenen süre içinde iade etme hakkına sahiptir. Bu iade işlemi için de satıcı, satmış olduğu ürünü geri aldığına yönelik bir iade faturası keser.
Fatura Kesme Yöntemleri Nelerdir?
İade faturası, ürünlerin iade işlemleri sırasında kullanılan bir türdür. Alıcılar, satın aldığı bir ürünü belirlenen süre içinde iade etme hakkına sahiptir. Bu iade işlemi için de satıcı, satmış olduğu ürünü geri aldığına yönelik bir iade faturası keser.
El ile Fatura Kesmek
El ile fatura kesileceği zaman belgede yer alacak bilgilerin yazımında tükenmez kalem kullanılması gerekir. Kurşun kalem ya da buna benzer silinebilecek kalem türü, fatura düzenleme sırasında kullanılamaz. Ancak bu yöntemin önemli bir dezavantajı bulunur. Bu da elle kesme esnasında gözden kaçırılabilecek hatalardır.
Yazıcı ile Fatura Kesmek
Bilgisayarlarda kullanılabilen çeşitli uygulamalar sayesinde fatura oluşturmak mümkündür. Bu faturalar yazıcıdan çıktı olarak alınıp kullanılabilir. Yazıcı ile fatura kesme yöntemdeki temel dezavantaj ise işlerin büyükçe fatura sayısının da artmasıdır. Bu durum zaman içinde faturaları muhafaza etme sorunu ortaya çıkarır.
Program Aracılığıyla ile Fatura Kesmek
Son derece pratik aynı zamanda güvenilir olan yöntemlerden biri de fatura kesme işlemini program kullanarak gerçekleştirmektir. Bilgisayarlarda bulunan internet tabanlı programlar ile kolay biçimde e fatura kesmek mümkündür. Ayrıca bu yöntemle fatura takibi de son derece kolay bir şekilde yapılabilir. Bu sayede arşivleme sorunu da yaşanmaz.
Fatura Nasıl Hazırlanır?
Farklı fatura formatı bulunur. Ancak her faturaya birtakım bilgilerin yazılması zorunludur. Satıcı ve alıcıya dair bilgiler, hiçbir fatura için tek başına yeterli olmaz. Fatura çeşitlerinin her birinde kendine özgü şartlar olabilir. Bu nedenle içeriğe yazılması zorunlu olan fatura bilgileri de değişiklik gösterebilir. Ancak temelde hemen her faturada bulunması gereken standart bilgiler aynıdır.
Faturada Bulunması Gereken Bilgiler
Hatasız şekilde fatura düzenlemek için belgede bulunması gereken bilgilerin de eksiksiz biçimde doldurulması büyük önem taşır. Her fatura türünde bulunması gereken bilgiler kısaca şöyle sıralanabilir:
- Faturanın düzenlenme tarihi,
- Faturanın sıra ve seri numarası,
- Fatura düzenleyenin adı ya da varsa ticaret unvanı,
- Faturayı düzenleyenin iş adresi, bağlı bulunduğu vergi dairesi ve banka hesap numarası,
- Müşterinin adı ve ticaret unvanı,
- Müşterinin adresi, varsa bulunduğu vergi dairesi ve bankaya ait hesap numarası,
- Malın ya da hizmetin fiyatı, miktarı, tutarı ve KDV oranı,
- Satılan malların irsaliye numarası ve teslim tarihi
- Satışı yapan ya da hizmeti sunan firmaya ait kaşe veya yetkili kişi imzası
Fatura Düzenlerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Fatura düzenleme işlemi sırasında dikkate alınması gereken önemli noktalar şöyle listelenebilir:
- Faturalar, seri numaralarına göre düzenlenmek zorundadır.
- Matbaanın maliye ile anlaşması bulunmasına mutlaka dikkat edilmesi gerekir.
- Faturanın mal ya da hizmet satışının azami 7. gününe kadar düzenlenmesi önemlidir.
- Fatura minimum 1 aslı bir sureti olmak şeklinde toplamda 2 nüshadan oluşmalıdır.
- Fatura düzenlemesi sırasında yanlış bir şey yazıldığında üzerini karalama ya da silme yapılmamalıdır. Bunun yerine yanlış yazılan kısmın üzerine bir çizgi çekip altına doğrusu yazılmalıdır.
Fatura Örnekleri 2024
Fatura türleri, alım satım işleminin çeşidine göre değişiklik gösterir. Bu nedenle ilgili konuda tek fatura örneği göstermek doğru olmaz.
