İade fatura işlemlerinin geçerliliği için yasal ve muhasebe uyumluluğuna dikkat edilmelidir. Satın alınan tüm ürünlerin iadesi sürecinde, iade faturasının tamamen doğru bilgilere yer verilerek düzenlenmesi bir zorunluluktur.
İade faturası satılan mal ya da hizmetin geri alınması durumunda düzenlenir. İade fatura düzenlenmesinde çeşitli faktörler etkili olabilir. İade faturasının oluşturulmasında çoğunlukla malın ayıplı olması başlıca etkenler arasındadır. Bunun dışında malın alıcının beklediği kalitede olmaması, sözleşme koşullarına uygun olmaması gibi durumlar da vardır.
Alıcı eğer bir mal veya hizmeti iade etmek isterse iade faturası düzenlemelidir. Alıcı iade faturasını, mal ya da hizmet için ödediği bedeli başka bir alımda kullanmak üzere de düzenleyebilir. İade faturasının düzenlenmesinde orijinal satış faturasında yer alan bilgilere yer vermek gerekir. Böylece alıcı ve satıcı tarafından iade işlemi muhasebe kayıtlarında doğru bir şekilde kaydedilebilir.
İade faturasının düzenlenmesi, taraflar arasında oluşabilecek anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması konusunda büyük önem taşır. İade faturası sayesinde ticari ilişkilerde bulunan alıcı ve satıcılar, mal/hizmet iadesini resmileştirmiş olur. Resmî belge ile düzenlenen iade işlemi, gelecekte oluşabilecek hukuki süreçlerde kanıt niteliğinde kullanılabilir. Bu nedenle iade işleminin resmiyete dökülmesi önemlidir. İade faturasının düzenlenmesi, satıcı tarafında da avantaj sağlar. Satıcı iade edilen hizmet ya da mal bedelini kendi kayıtlarında düzenleyerek kolayca muhasebeleştirebilir.
İade Faturası Düzenleme Yükümlülüğü
İade fatura düzenleme işlemleri hem alıcı hem de satıcı tarafından yapılabilir. İade genellikle mal veya hizmet satışı sonrası alıcılar tarafından yapılır. Kusurlu bir mal veya hizmetle karşılaşan alıcı, iade işlemini talep eder. Ancak iadenin sebebi daha farklı da olabilir. Bu gibi durumlarda düzenlenen iade faturaları satıştan iade faturalarıdır. Bazı durumlarda ise satıcılar iade talebinde bulunabilir. Sattığı mal ya da hizmetin iadesini isteyen satıcılar, iade faturası keser. Buna da satıştan iade faturası adı verilir. İade faturasının hangi taraf keserse kessin tarafların vergi mükellefi olma şartı bulunur.
İade Faturası için Kesim Zamanı
Yasal mevzuatlar çerçevesinde iade faturasının otomatik onaylanma süresi bulunur. Kesilen satış faturası eğer alıcı tarafından onaylanmazsa 7 gün içinde otomatik onaylanır. Yedi günlük süre aynı zamanda iade faturası süresi için de geçerlilik kazanır. Bir alışveriş sonucunda iade yapılacak ise iade faturası 7 gün içinde kesilmelidir. Bu sürenin başlama tarihi ise satış faturasının kesildiği günle aynıdır.
İade Faturası için Kesim Zamanı
Yasal mevzuatlar çerçevesinde iade faturasının otomatik onaylanma süresi bulunur. Kesilen satış faturası eğer alıcı tarafından onaylanmazsa 7 gün içinde otomatik onaylanır. Yedi günlük süre aynı zamanda iade faturası süresi için de geçerlilik kazanır. Bir alışveriş sonucunda iade yapılacak ise iade faturası 7 gün içinde kesilmelidir. Bu sürenin başlama tarihi ise satış faturasının kesildiği günle aynıdır.
İade Faturasında Bulunması Gereken Bilgiler
İade faturasının herhangi bir problem yaşamadan işleme alınması için bazı koşullar aranır. İade fatura kesme şartları arasında fatura bilgilerinin eksiksiz ve doğru yazılması yer alır. İade faturasında bu bilgilerin bulunması zorunlu olduğu için tekrar tekrar kontrol edilmesi önem taşır. Faturada yer alması zorunlu olan iade faturası bilgileri şöyle sıralanabilir:
- Satıcı faturasında yazan tarih ve seri numarası
- İade edilen ürün sayısı
- İade edilen malın birim fiyatı
- İade edilen ürün/ürünlerin toplam tutarı
İade Faturası Kesim Sürecinin İçeriği
İade faturasını doğru adımları izleyerek kesmek mümkündür. İade faturası için şu adımlar kontrol edilebilir:
- Düzenlenecek olan iade faturasının Maliye Bakanlığı ya da noter onaylı olması zorunludur.
- İade faturası için satış faturası koçanı veya e-fatura kullanılır. Yani iade faturasının farklı bir koçanı bulunmaz.
- Faturanın üstünde “İade Faturasıdır” yazısının bulunması gerekir.
- İade faturası alıcının satıcıya yönelik düzenlediği bir belgedir. İade faturasında ürünün fiyatının belirtilmesi gerekir. Ürün fiyatı mutlaka satış sırasında düzenlenen faturadaki fiyatla aynı olmalıdır. Çünkü iade, ürünün satın alındığı birim fiyat üzerinden yapılır.
- Bazı durumlarda iade alınan tamamı için değil, belli bir kısmı için yapılabilir. Eğer ürünün sadece bir kısmı iade edilecekse hesaplama da buna göre yapılmalıdır. Böyle bir durumda satış faturasındaki birim fiyat baz alınmalıdır. İadesi istenen kısmın karşılığı doğru hesaplanarak bu tutar çerçevesinde iadeler gerçekleştirilmelidir.
İade Fatura Hesaplama Detayları
İade fatura, iade edilecek ürün miktarı üzerine düzenlenir. Örneğin bir tedarikçiden 7 birim ürün satın aldınız. Aldığınız bu 7 birim ürünün tamamını ya da bir kısmını iade etmeye karar vermiş olabilirsiniz. Bu durum oluştuğunda iade faturası düzenlemelisiniz. İade fatura hesaplama yalnızca iade edilecek ürünün birim fiyatına göre yapılır. Böylece iade ettiğiniz ürünleri resmi şekilde belgeleyebilirsiniz.
İade Faturasında KDV Uygulaması
İade fatura uygulamalarında KDV’ye yer verilmesi ancak satış faturasında KDV’ye tabi olmasıyla gerçekleşebilir. Yani satış faturasında yer alan KDV, iade faturasında da aynı şekilde bulundurulmalıdır. KDV’nin her iki faturada da aynı oran ve fiyatta yazması gerekir.
İade Faturasında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
İade faturasının mevzuata uygun şekilde gerçekleştirilmesi onu geçerli kılar. İade faturası keserken dikkat edilmesi gereken maddeler şöyledir:
- Satış faturasında yer alan tüm şartlar, iade faturasındakilerle mutlaka aynı olmalıdır.
- İade faturası açık ya da kapalı düzenlenebilir. Açık veya kapalı olması, alıcı ve satıcı arasındaki ticari ilişkiyle doğrudan bağlantılıdır.
- İade faturası e-fatura ve e-arşiv fatura olarak ayrı şekillerde kesilebilir. Hem e-fatura hem de e-arşiv iade faturası için Gelir İdare Başkanlığı portalı kullanılabilir.
Yasal mevzuatlar çerçevesinde iade faturasının otomatik onaylanma süresi bulunur. Kesilen satış faturası eğer alıcı tarafından onaylanmazsa 7 gün içinde otomatik onaylanır. Yedi günlük süre aynı zamanda iade faturası süresi için de geçerlilik kazanır. Bir alışveriş sonucunda iade yapılacak ise iade faturası 7 gün içinde kesilmelidir. Bu sürenin başlama tarihi ise satış faturasının kesildiği günle aynıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
İade fatura işlemi nedir?
İade fatura işlemi, satın alınan mal ya da hizmetin farklı sebepler yüzünden iade edilmesi durumunda hazırlanır. İade işlemi böylece resmi olarak belgelendirilmiş olur.
İade fatura nasıl düzenlenir?
İade faturası alıcının malı ya da hizmeti satıcıya geri göndermesi durumunda düzenlenir. İade faturasının orijinal satış faturasına uygun düzenlemesi önemlidir. Fatura; iade edilen ürün/hizmet adını, miktarını, birim fiyatını, toplam fiyatı ve KDV oranını eksiksiz biçimde içermelidir.
