E-irsaliye, irsaliyenin çevrimiçi platforma geçmiş halidir. E-dönüşüm amacıyla kâğıt tasarrufu sağlanması bakımından e-irsaliye sistemine geçilmiştir. Peki e-irsaliye nedir? İrsaliye, sevk irsaliyesi ve faturanın birlikte düzenlenmesini sağlayan bir e-dönüşüm uygulamasıdır. E-irsaliye üzerinde firma ve alıcının hem sevk hem fatura bilgileri yer alır. E-irsaliye, Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı olarak yürütülür. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından denetimli ve kolay takip için düzenlenen e-irsaliye yalnızca Gelir İdaresi Başkanlığı’na kayıtlı firma ve şirketler tarafından kullanılabilir. E-irsaliye alıcıya gönderim esnasında araç ve şoför bilgileri de dâhil olarak kare kod biçiminde sürücüye teslim edilir. Yol kontrolleri esnasında taşıdığı ürün bilgisini kare kod sayesinde sürücü yol denetiminde ibrazda bulunabilir. İrsaliye iki şirket arasından teslim alan tarafa iletilir, e-irsaliyenin taşınan araç içerisinde kâğıt fotokopisinin bulunması gerekmektedir. Fatura ve sevk bilgileri haricinde e-irsaliye üzerinde aracın plakası ve sürücü bilgisi kayıtlıdır.
E-İrsaliye İptali Nasıl Olur?
Teslim alan taraf Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden teslim aldığına dair ret ve kabul işlemlerini gerçekleştirebilir. E-irsaliye iptali alıcının teslim aldıktan sonra Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden kullanabildiği yasal bir haktır. Her bir irsaliye için sadece tek cevap kabul edilir. Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı olan şirket veya firma teslim aldığı ürünün kısmi iade, iade veya farklı sebeplerle satıcı firmaya iletebilir. E-irsaliyenin teslim alındıktan sonra kabul süresi 7 gündür. 7 gün içerisinde alıcının ret veya kabul dönüşü yapmaması otomatik olarak alıcının kabul yanıtı kaydedilir. Alıcının e-irsaliye için ret verebilmesi teslimatın yola çıkması durumunda başlar. Teslimatın alıcı tarafına yola çıkmadığı durumlarda e-irsaliye reddedilemez. E-irsaliye sadece alıcı tarafından iptal edilebilir. Gönderici tarafından e-irsaliye reddedilemez, eksik veya hatalı ürün gönderiminin fark edilmesi üzerine satıcı teslim alacak olan firmanın ret cevabını vermesini talep edebilir.
E-İrsaliye Sahibi Olması Gerekenler
E-irsaliye düzenlenmeleri zaman içerisinde çeşitli değişiklikler gösterebilir. E-irsaliye zorunluluğu olan şirket ve kuruluşlar 2022 e-irsaliye şartlarına Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi sitesinden “E-İrsaliye Hakkında” kısmından ulaşabilir. Bireysel sermaye sahibi olup e-irsaliye sahibi olmak isteyen şirket ve firmalar da aynı alandan gerekli bilgilere ulaşabilir. Çevrimiçi fatura sistemine kayıtlı kurum ve kuruluşlar e-irsaliyeye sahip olma zorunluluğu taşırlar. E-irsaliye zorunluluğu 2021 senesinde 25 milyon TL ciro haddindeyken 2022 yılı itibariyle 10 milyon TL’ye çekilmiştir. Bireysel veya sermaye sahibi olanlar içinse isteğe bağlı e-irsaliyeye geçiş imkânı bulunmakla beraber e-fatura sistemine sahip kurum ve kuruluşların e-irsaliyeye geçiş zorunluluğu için son tarih 1 Temmuz 2022’dir.
E-İrsaliye Kullanıcısı Nasıl Olunur?
E-irsaliye sorgulama ve başvurma işlemlerinin tümü Geli İdaresi Başkanlığının e-irsaliye portalı üzerinden yapılmaktadır. Kısaca GiB tarafından hizmete sunulan uygulama, firma ve şirketlerin birbirleriyle sevk ve fatura alışverişlerinin tek denetim altında toplanmasını mümkün kılar. E-irsaliyeye 2022 düzenlemesi sonrası e fatura sahiplerinin, ciro haddinin 10 milyon TL’yi geçen kuruluşların ve bireysel sermaye sahiplerinin irsaliye sahibi olması için e-irsaliye başvurularını bu resmi kanaldan yapmaları gerekmektedir. Başvurularını yapan şirket ve firmalar Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sayfasında araçlar bölümünden e-irsaliye kısmında bulunan Kayıtlı Kullanıcıların Listesinden e-irsaliye sorgulama yapabilirler. E-irsaliye sorgulama T.C. kimlik numarası ile kolayca yapılabilmektedir. E-irsaliye başvuru sonucu kabulü güncellenen Kayıtlı Kullanıcılar Listesinde T.C. kimlik numarasıyla sorgulama sonucu gözükür. Sonuç olarak dijital dönüşüm sürecinde verimliliği ve tasarrufu artırmak isteyen işletmelerin tercih edebileceği bu uygulama hem uzun hem kısa vadede ciddi avantajlar sunmasıyla dikkat çekmektedir.
