Tevkifat kelimesinin anlamı para konusunda kesintiler olarak bilinmektedir. Vergi ve çeşitli ödemeler açısından tevkifat bölünme ve kesintileri vurgulamaktadır. Devlet tarafından alınan Katma Değer Vergisinde tevkifat yöntemi sayesinde alıcı ve satıcıdan bölüştürerek vergi alır. Bu sayede ödemelerin daha düzenli olması amaçlanmıştır. Tevfikatlı fatura normal faturalarla aynıdır. İrsaliyeli ve normal faturalarla aynı özelliklere sahip olan tevkifatlı faturalarda KDV miktarı alıcı ve satıcı arasında bölüştürülerek uygulanmıştır. Yani KDV sorumluluğu iki tarafa da bölüştürülmüştür. Tevkifatlı fatura tüm alışverişler için uygulanamaz. Tevfikat uygulanabilecek işlemler devlet tarafından belirlenmiştir. Yapım işleri, mimarlık ve mühendislik hizmetleri, temizlik, özel güvenlik, bakım ve onarım, yemek servisi gibi hizmetler tevkifatlı fatura oluşturulabilecek sektörülerdir.
Tevkifat Çeşitleri
Tevkifat çeşitleri iki ana başlık altında incelenebilir. Gelir vergisi ve KDV tevkiatı bu faturaların iki türüdür. Tevkifatlı fatura işleme sırasında çeşide göre uygun adımlar izlenmektedir. Gelir vergisi tevkifatı Gelir Vergisi Kanunu’nca saptanmıştır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Gelir Vergisi Tevkifat Oranları üzerinden detaylı bilgi alınabilir. KDV tevkifatında ise kanunların belirlediği ürünlerin alım ve satımı veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin bazı durumlarda tamamı bazı durumlarda da belirli bir oranda kesinti yapılarak beyan edilmesine denir. Tevkifatlı fatura kesmek için alıcı ve satıcı arasında tekifat türünün ait olduğu çeşide göre kesinti yapılır. Yapılan bir iş veya hizmet tevkifatlı fatura kapsamında girerse %18 olarak belirlenen KDV tutarı müşteri ve satıcı arasında bölünür. Tevfikatlı faturalar için belli bir limit belirlenmiştir. Tevkifatlı fatura sınırı 2.000 TL’dir. 2.000 TL ve üzeri tüm işlemler için tevkifat yapılmak zorundadır.
Tevkifatlı Faturayı Kimler Yapabilir?
Tevkifatlı fatura yapılabilecek iş ve hizmetler kanunlar tarafından belirlenmiştir. Tevkifatlı fatura kimlere kesilir sorusu alıcı ve satıcılar arasında merak konusu olmuştur. Bu fatura türünde KDV miktarı her iki taraf için eşit miktarda bölünür. Tevkifatlı fatura yansıtması yapılabilecek iş ve hizmetler şunlardır:
– Genel bütçe kapsamındaki daire, il özel idareleri, belediyeler, köyler,
– Döner sermaye sahibi kuruluşlar,
– Kamu kurumu olarak geçen meslek kuruluşları,
– Kanunlara göre kurulan ya da tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
– Bankalar,
– Kamu iktisadi oluşumları,
– Özelleştirme kapsamında yer alan kuruluşlar,
– Organize sanayi bölgeleriyle birlikte menkul kıymetler ve vadeli işlemler borsaları kapsamında yer alan borsalar,
– İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem yapan şirketler.
Bu kapsamda işlem yapan şirket, kurum veya kuruluşlar tevkifatlı fatura hesaplama yaparak belgelerini hazırlayabilir.
Tevkifatlı Fatura Nasıl Kesilir?
Tevkifatlı faturalar hazırlanırken diğer fatura türlerindeki gibi tüm detaylara yer verilmektedir. KDV, stopaj gibi vergilerin yanı sıra alıcı ve satıcıya ait bilgiler, miktar gibi detaylar da faturalarda yer almaktadır. Tevkifatlı fatura nedir sorusu kadar fatura hesaplamalarının nasıl yapılacağı da oldukça önemlidir. Hesaplamalar yapılırken muhasebe kayıtlarının tutulması gerekir. Tevkifatlı fatura muhasebe kaydı yapılırken %18 KDV, 1/6 KDV tevkifatı, gelir vergisi stopajı dikkate alınır. Bu giderlerin oluşturulmasının ardından hizmet veya ürün için geçerli bedel ortaya çıkar. 500 TL’lik bir işlem için %18 KDV uygulandığında bedel 590 TL olmaktadır. Eğer tevkifat hakkı varsa bu bedeldeki KDV miktarı alıcı ve satıcı arasında ikiye bölünerek hesaplama yapılır. Tevkifatlı faturaların muhasebe kayıtları da bu doğrultuda yapılmalıdır. Alıcılar gerekli bulmaları halinde faturalardaki tevkifat tutarını öğrenebilir. Bunun satış yapan yer ile iletişime geçilebilir veya herhangi bir şirket için alışveriş yapılmışsa GİB sistemi üzerinden bilgilere ulaşılabilir.
