Teşvik, işletmelerin büyümesini ve istihdamı artırmayı hedefleyen en güçlü ekonomik destek mekanizmalarından biridir. Doğru teşvik programları, girişimcilerin, KOBİ’lerin sürdürülebilir başarıya ulaşmasını kolaylaştırır.
Bir ülkenin ekonomik gücü, üretim kapasitesi ve yatırım ortamı arasındaki dengeye dayanır. Dengeyi kurmanın yolu ise işletmelerin büyümesini destekleyen sürdürülebilir politikalar geliştirmekten geçer. Devletin uyguladığı yatırım teşvikleri ile ekonomik destek programları, üretimi artırmanın yanı sıra istihdamı güçlendiren önemli araçlardır. Kapsamlı bir teşvik sistemi, hem yerli hem de yabancı yatırımcıya güvenli bir zemin sunarak ülke ekonomisinin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlar. Sunulan tüm destek mekanizmaları üretim, istihdam, ihracat, Ar-Ge gibi alanlarda firmalara ciddi bir katkı oluşturur. Sanayi, teknoloji, tarım, hizmet sektörlerinde farklı teşvik türleriyle işletmelerin gelişimi desteklenir, böylece ekonomik kalkınma hedeflerine ulaşmak daha mümkün hale gelir. Gelin, her ölçekten firmanın faydalanabileceği teşviklere birlikte bakalım.
Teşviklerle Büyümenin 5 Güçlü Yolu
Kurumsal ve bireysel yatırımların sürdürülebilir büyüme sağlaması için teşvik programları son derece önemlidir. Programların her biri, kaynakları etkin kullanmak, istihdamı artırmak ve girişimcilik ekosistemini desteklemek için tasarlanır. Böylece kurumlar / girişimciler, hangi adımların kendilerine uygun olduğunu bilerek planlama yaptığında daha etkili sonuçlar elde edebilir. İşte büyümeyi destekleyen beş temel yol!
Yatırım Teşvikleri
Yeni yatırımlar için sağlanan mali destekler, işletmelerin modernizasyon ve kapasite artırma çalışmalarını hızlandırır. İhracat ve e-ihracat teşvikleri de bu kapsamdadır.
İstihdam Teşvikleri
İşverenlerin yeni personel istihdam etmesini kolaylaştıran programlar, işgücü maliyetlerini azaltırken iş gücünün çeşitlenmesini sağlar.
KOBİ Teşvikleri
Küçük/orta ölçekli işletmelere yönelik özel destekler, finansal yükü hafifleterek rekabet avantajı sunar.
Girişimcilik Teşviki
Yeni girişimler için sağlanan hibelerle danışmanlık destekleri, yenilikçi iş fikirlerinin hayata geçirilmesini mümkün hale getirir.
Hibe ve Destek Programları
Hedeflenen projeler için sağlanan doğrudan finansal destekler, işletmelerin risklerini minimize ederek büyüme kapasitelerini artırır.
KOBİ ve Girişimciler için Devlet Destekleri
Teşvik sistemleri, KOBİ’lerle girişimciler için mali ya da teknik açıdan farklı kolaylıklar sunar. Çünkü destekler hem iş kurmayı hem de mevcut işletmelerin büyümesini destekler. Hibe ve destek programları, yeni yatırımların finansmanında hayati rol oynarken yatırım teşvikleri KOBİ’lerin modern ekipman veya teknolojiye erişmesini sağlar. Ayrıca, destekler iş süreçlerinin optimize edilmesine, kurumsal yapıların güçlenmesine yardımcı olur.
Devlet tarafından sunulan desteklerin bir kısmı doğrudan mali yardım şeklindedir, bazıları ise vergi avantajları veya düşük faizli krediler aracılığıyla sağlanır. Öte yandan genç girişimciyseniz girişimcilik teşviki ile kendi iş fikirlerinizi hayata geçirirken deneyimli danışmanlardan eğitim veya rehberlik alabilirsiniz. Dolayısıyla genele bakıldığında teşviklerin girişimcilerin sürdürülebilir bir iş modeli geliştirmesine KOBİ’lerin ise rekabetçi kalmasına katkıda bulunduğu söylenebilir.
Yatırım ve İstihdam Teşviklerinden Nasıl Yararlanılır?
İşletmeler söz konusu olduğunda asıl mesele büyümek, pazar payını artırmaktır. Bu nedenle yatırım ve istihdam teşvikleri, işletmelerin ekonomik potansiyelini desteklemek için farklı mekanizmalarla sunulur. Ancak doğru planlama için teşviklerden yararlanmak isteyen firmalar, öncelikle ilgili programların kapsamını, başvuru şartlarını incelemelidir.
Başvurular genellikle elektronik ortamda veya ilgili kamu kurumları üzerinden yapılır. İşletme olarak başvuru sürecinde gerekli belgeleri eksiksiz sunmalısınız. Böylece teşvik alma koşullarına uyarak desteklerden maksimum fayda elde edebilirsiniz. Bununla birlikte süreç boyunca hem mali hem de operasyonel planlama yapmanız teşviklerin etkin kullanımını artırıp uzun vadeli büyümenizi kolaylaştırır.
Hibe ve SGK Teşvikleri ile İşinizi Güçlendirin
İşletmelerin finansal yükünü azaltarak yatırım, istihdam kapasitesini artıran diğer destekler ise hibe ve SGK teşvikleridir. Her ikisi de işletmenizin sürdürülebilir büyüme planlarını uygulamasını kolaylaştırır, iş süreçlerinde verimliliği artırır. Teşvik başvuru şartları ise ilgili programın amacına göre belirlendiğinden finansal / idari yeterliliklerinize göre değerlendirilir. Örneğin; SGK teşvikleri istihdam artırıcı uygulamalarla özellikle işçi maliyetlerini düşürürken hibe programları yeni projelerin hayata geçirilmesini destekler. Asgari ücret desteği, işsizlik ödeneği alanlara yönelik teşvik, mesleki yeterliliği olan kadınlara yönelik teşvikler İŞKUR kapsamında sunulur.
Teşvikten Kimler Yararlanabilir?
Teşvikler temel olarak yatırımlarını artırmak, istihdam yaratmak veya iş süreçlerini geliştirmek isteyen kişi ve kurumlara sunulur. Bu desteklerden yararlanacak kişiler / kurumlar, teşvik türüne göre değişiklik gösterebilir, ancak genel çerçeve şu şekilde özetlenebilir:
- KOBİ’ler (Küçük- Orta Büyüklükteki İşletmeler): İşletmelerin üretim kapasitesini artırmak, teknolojik altyapısını güçlendirmek, yeni yatırımlar yapmak isteyen KOBİ’ler, KOSGEB kapsamında yatırım veya devlet teşvikleri ile çeşitli avantajlardan faydalanabilir.
- Girişimciler: Yeni iş fikirlerini hayata geçirmek ya da mevcut işlerini geliştirmek isteyen girişimciler, özellikle girişimcilik teşviki ile hibe programlarına başvurabilir.
- Büyük ölçekli işletmeler- holdingler: Yatırım projeleri için sermaye artırımı, istihdam teşviklerinden yararlanabilir.
- Sektörel olarak belirlenmiş firmalar: Tarım, sağlık, teknoloji ya da enerji gibi öncelikli sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler, sektörel devlet teşviklerinden fayda sağlayabilir.
- İstihdam sağlayan firmalar: Yeni personel alımı veya çalışanların belirli eğitimlerden geçirilmesi gibi durumlarda istihdam teşvikleri kullanılabilir.
Teşvik Başvuru Şartları ve Alma Koşulları
Her devlet teşviki, hibe ve destek programları kapsamında başvuru ile kullanım koşulları önceden bildirilir. Teşvik başvuru şartları genellikle başvuru sahibinin faaliyet alanı, yatırım büyüklüğü, istihdam kapasitesi, vergi durumu gibi kriterlere dayanır. Başvuruların kabul edilmesi için belirlenen şartlar ve teşvik alma koşulları genellikle şu çerçevede ilerler:
- Başvuru süresi / süreci: İlgili teşvik programının resmi platformları üzerinden ilgili tarihler içinde başvuru yapabilirsiniz. Ön incelemeyi geçmeniz ve istenen belgeleri doğru iletmeniz yeterlidir.
- Sektörle yatırım uygunluğu: Teşvikten yararlanmak için programın belirlediği sektör ile yatırım türüne uygun olmalısınız. Örneğin; KOBİ teşvikleri yalnızca küçük - orta ölçekli firmalar için geçerlidir.
- İstihdam koşulları: Bazı teşvikler, mevcut çalışan sayısını artırmayı ya da belirli kriterlerde iş gücü istihdam etmeyi şart koşar.
- Mali/hukuki uygunluk: Şirketlerin vergi borcu bulunmaması, ticari sicil kayıtlarının uygun olması, diğer yasal gereklilikleri yerine getirmesi gerekir.
- Eğitim: Bazı teşviklerde özellikle yeni iş kurma aşamasında girişimcilik eğitimi aranır. Ücretsiz ve online KOSGEB eğitimine katılarak kısa sürede alabilirsiniz.
- Raporlama / izleme yükümlülüğü: Teşvik alındıktan sonra yatırımın ya da istihdamın planlanan şekilde kullanıldığını belgelemek için belirli dönemlerde raporlama yapılması gerekir.
